De bloedstollende landing op Saba!
Als je Saba wilt bezoeken, maak je kennis met de twee meest bizarre vliegvelden ter wereld. Eerst op Sint Maarten – je kunt niet rechtstreeks vanuit Amsterdam naar Saba vliegen, dat gaat altijd via Sint Maarten – en uiteindelijk op Saba zelf.
Sint Maarten heeft eigenlijk een te korte landingsbaan (2.000 meter) voor grote vliegtuigen, zoals de Boeing 747 en de Airbus A340, maar ze landen er toch. Het Bovenwindse Eiland ontvangt namelijk jaarlijks 2,5 miljoen toeristen en dat vereist een enorme vliegcapaciteit. Dat is niet op te vangen met alleen maar propellervliegtuigjes.
Hoe wordt dat op Sint Maarten opgelost? De sleutel ligt bij de piloten, zij moeten extreem laag komen aanvliegen als ze willen gaan landen op 'Princess Juliana International Airport' te Sint Maarten.
Op Sint Maarten kun je de vliegtuigen vanaf het strand bijna aanraken.
Nu wil het toeval dat zich vlak voor het vliegveld, in het verlengde van de start- en landingsbaan, een van de populairste stranden van 'The Friendly Island' bevindt. Daar op Maho Beach verzamelen zich dagelijks honderden strandgasten die vrolijk hun huidje bruin laten kleuren.
De vliegtuigen komen uiteindelijk zo ultra laag aanvliegen dat de zonaanbidders de buiken van de kolossale vliegmachines bijna kunnen aanraken. Op internet zijn tienduizenden foto’s van deze bizarre situatie op Maho Beach te bekijken, waarbij je denkt dat er wel creatief gefotoshopt moet zijn. Niets is echter minder waar, de Boeings en Airbussen scheren daadwerkelijk rakelings langs de hoofden van de strandgasten.
Ze schampen bijna het hagelwitte zandstrand en landen een paar seconden later op de baan die enkele meters verderop begint. Het is een bijzonder spectaculair fenomeen om te aanschouwen en lijfelijk te ondervinden. Je kunt er de hele dag naar kijken en met groot ongeloof je hoofd blijven schudden, jezelf afvragend hoe dit toch allemaal kan en mag!
Landen op Saba
Saba daarentegen heeft de kortste commerciële landingsbaan ter wereld (400 meter), waar alleen maar propellervliegtuigjes kunnen landen. Het vliegveld 'Juancho E. Yrausquin Airport' is opgetrokken op het enige vlakke stukje Saba, Flat Point, aan de noordoostkant van het eiland, 50 meter boven de kolkende zee.
Juancho E. Yrausquin Airport heeft de reputatie de meest gevaarlijke luchthaven ter wereld te zijn, maar er heeft sinds de opening in 1963 nog nooit een ongeluk plaatsgevonden. Het probleem is dat zowel de windrichtingen als de windsnelheden rondom het vliegveld verraderlijk snel kunnen veranderen.
Het uitzicht vanaf het vliegtuigje op Saba.
Daarbij komt zogezegd nog de korte landingsstrip. Van de piloot wordt daarom extreem veel vakmanschap geëist; hij moet de capaciteit bezitten om in korte tijd essentiële beslissingen te kunnen nemen.
Er zijn maar een handjevol vliegtuigtypes die geschikt zijn om op Saba te kunnen landen. Een van die modellen is de Twin Otter. De Twin Otter is een zogenaamd STOL-vliegtuig (STOL: Short Take Off and Landing) en kan dus op een korte start- en landingsbaan goed uit de voeten. Het tweemotorige propellorvliegtuigje is van Canadese makelij en kan maximaal twintig passagiers meetorsen.
Vanaf Sint Maarten is het ongeveer 12 minuten vliegen naar Saba. Het grootste deel van die vlucht is relaxt en ontspannen, waarbij het blauwe water van de Caribische Zee vredig onder je voorbij flitst. Maar dan plots uit het niets duikt Saba op, een kleine puntige rots midden in de oceaan.
Op dat moment begint het menselijke brein licht te twijfelen over een goede afloop van deze onderneming. Het groene eiland bestaat uit een hoekige vulkaan met vier grof gesneden lavakoepels. Hoe is het in hemelsnaam mogelijk om daar een vliegmachine op te laten landen?
Je ogen zoeken onrustig naar de landingsstrip op het vulkanische eiland waar de piloot het tweemotorige vliegtuigje neer kan zetten. Uiteindelijk ontdek je al turend door het raampje de ultrakorte landingsbaan die kwetsbaar tegen een 50 meter hoge rotswand lijkt te zijn aangeplakt.
Het wordt snel duidelijk. Op deze landingsbaan is geen ruimte voor menselijke fouten. Als een vliegtuig hier niet recht op de baan blijft – waarbij de marges bijzonder klein zijn –, schuift hij reddeloos de oceaan in. Een oceaan die zogezegd 50 meter lager ligt dan het vliegveld. De huidporiën gaan maximaal open staan, het angstzweet breekt uit!
Langzaam zet de Twin Otter de daling in. De bloeddruk gaat omhoog en je hart begint in je keel te bonken. In eerste instantie koerst het vliegtuig recht op een loodrechte rotswand aan, om vervolgens een scherpe draai naar links te maken. Op dat moment giert de adrenaline door je lichaam en treedt er een vergroting van je pupillen op.
Na deze bocht genomen te hebben daalt de Twin Otter rechtstreeks naar de landingsbaan. Aan boord houdt iedereen zijn adem in en zet zich schrap voor de impact van de komende landing. De vliegmachine wordt zonder pardon op het asfalt gekwakt en moet vervolgens vol in de remmen om te voorkomen dat hij aan het einde van de landingsbaan de oceaan in kiepert.
Piepend en stuiterend komt het vliegtuigje precies aan het einde van de baan abrupt tot stilstand. De ontlading aan boord is enorm. Wat volgt is een ongekende eruptie van geklap, gegier, gebrul en gejoel van euforische passagiers in de cabine. 'I survived the Saba landing' wordt luid in koor gezongen.
De piloot incasseert de complimentjes voor zijn heldhaftige stuurmanskunst met een vaderlijke glimlach en stuurt de Twin Otter gedecideerd naar het piepkleine luchthavengebouw. Alsof het de gewoonste zaak van de wereld is. Overigens worden T-Shirts met als opschrift: 'I survived the Saba landing', massaal verkocht in de souvenirwinkeltjes van het vulkanische eiland.
Wij hebben de landing op Saba gelukkig "overleefd".
De piloten die op Saba vliegen hebben een speciale training in Canada doorlopen. Tijdens hun langdurige opleiding wordt ze onder andere het 'flying STOL' geleerd. Er zijn overigens maar enkele piloten in de wereld die een vliegmachine op 'The Unspoiled Queen' kunnen en mogen neerzetten.
Opstijgen vanaf Saba
Er komt natuurlijk ook weer een moment dat je als toerist het eiland moet verlaten. Opstijgen vanaf het vliegveld op Saba is ook een enerverende onderneming. De piloot taxiet op zijn dooie akkertje het vliegtuigje naar het uiteinde van de startbaan en draait het met zijn staart rakelings over het ravijn heen.
Vervolgens trapt de piloot maximaal op het gaspedaal, terwijl hij ook op de rem blijft staan. Als gevolg van deze tweestrijdige actie loeien, huilen, brullen en gillen de motoren meedogenloos en heeft de Twin Otter een enorme drang om naar voren te spuiten, maar tot zijn eigen frustratie staat hij aan het gloeiende asfalt vastgenageld.
Het vliegtuigje lijkt bozer en bozer te worden en begint als een bezetene te trillen, schudden en klapperen. De propellers roteren nu maximaal waardoor de Twin Otter een enorm vermogen ontwikkelt. Dit maximale vermogen is nodig om het vliegtuig veilig van het eiland te krijgen vanaf de extreem korte startbaan.
Net op het moment dat het vliegtuigje uit elkaar lijkt te spatten van woede en frustratie, haalt de piloot vrolijk zijn voet van de rem en zet alle opgestapelde energie zich om in een voorwaartse beweging. De Twin Otter wordt vervolgens als een pijl over de startbaan heen gekatapulteerd en komt met bulderend geweld los van Saba.
Zo nu en dan worden er studies verricht naar de mogelijkheden om de start- en landingsbaan op Saba te verlengen. Er moet dan een gigantische talud en bordesachtige constructie opgebouwd worden, waarbij de maximaal haalbare extra lengte niet meer dan 15 meter zal bedragen. De kosten – ruim 25 miljoen euro – voor de aanleg van een dergelijke complexe constructie wegen niet op tegen de 'lengtewinst' van de baan.
Voor mensen met vliegangst is er gelukkig een optie om het Bovenwindse Eiland middels een bootje te bereiken. Deze schuitjes vertrekken drie keer per week vanaf Sint Maarten en koersen direct naar de haven van Saba, maar in deze contreien moet je duidelijk ook geen 'bootangst' hebben…
Je moet namelijk het geluk hebben dat de oceaan in een vriendelijke bui is. Als de zee boos is en je bent toevallig aan boord van zo’n veerbootje, wordt ook varen naar Saba een zenuwslopende onderneming.
De oceaan toont dan zijn immense en boosaardige krachten en laat metershoge golven op het schuitje inbeuken. Niet prettig voor de ingewanden. Het moge duidelijk zijn: om op het prachtige Saba te komen moet links- of rechtsom door de mens een beetje geleden worden!
Reacties
Reactie 2
Wat is dit stukje leuk geschreven met veel humor! Ik las het met plezier! Mijn zoon zit nu n.l. ook op Saba en had me al verteld van dat vliegveld daar met die extreem korte landingsbaan. Ik heb naar de fimpjes ervan gekeken. Dus... geen vliegangst en... geen bootangst. Iets met die torenhoge golven heb ik al eens ervaren in Griekenland. Klein schuitje met toeristen van het ene strand naar het andere en een storm die was opgestoken, we konden niet onder de rotsen door varen dus op volle zee. Nou bang ja dat kon je wel zeggen! Hartelijke groet, An Sikkel.
Reactie 1
Hallo Ik zit het met een glimlach te lezen alleen vlieg ik er in september heen.....Ben zeer benieuwd....hoop dat ik als ik weer thuis ben nog kan lachen om dit stukje Wish me luck. Groet Wilma.
